Ken Robinson: Trường học bào mòn khả năng sáng tạo

Tiếp theo loạt bài về đề tài giáo dục của Sir Ken Robinson, hôm nay chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu một bài phát biểu rất nổi tiếng của ông tại hội nghị TEDTalks 2006.

Ken Robinson đã chuyển tải một bài phát biểu thú vị và xúc động sâu sắc về vấn đề tạo nên một hệ thống giáo dục nuôi dưỡng (thay vì làm thui chột) khả năng sáng tạo. 

Picasso đã từng nói rằng: “Tất cả mọi đứa trẻ khi sinh ra đều là nghệ sĩ”. Bạn có từng nghĩ mình cũng là một nghệ sĩ khi còn nhỏ?

Một đặc điểm dễ thấy là trẻ con sẽ làm những điều chúng nghĩ. Nếu chúng không biết, chúng vẫn thử làm mà không do dự. Vấn đề này nói lên điều gì? Chúng không sợ sai. Ở đây không có nghĩa sai và sáng tạo là hai thứ đồng nhất. Nhưng điều mà chúng ta biết đó là, nếu bạn không sẵn sàng mắc lỗi, bạn sẽ không bao giờ có thể sáng tạo ra cái gì đó nguyên bản. Và đến khi trở thành người lớn, phần lớn trẻ em mất đi khả năng đó. Chúng trở nên sợ bị mắc lỗi hay bị sai. Và chúng ta hiện giờ thực thi các hệ thống giáo dục quốc gia mà ở đó lỗi lầm là thứ tồi tệ nhất bạn có thể gây ra. Kết quả là chúng đã và đang giáo dục con người triệt tiêu khả năng sáng tạo của họ.

Bạn có từng nghe ai đó bảo với mình rằng: “Đừng theo âm nhạc, bạn sẽ không trở thành nhạc sĩ đâu”; “Đừng theo nghệ thuật, bạn sẽ không là nghệ sĩ đâu”; “Con sẽ sống như thế nào nếu suốt ngày chỉ ngồi vẽ tranh?” Tất nhiên những lời khuyên này đều chân thành - nhưng đã bị hiểu sai trầm trọng. Cả thế giới chìm theo cuộc cách mạng công nghiệp mà ở đó lĩnh vực nào có lợi nhất cho công việc sẽ được ưu tiên. Vì thế mà bạn thường bị lái dần đi khỏi những thứ mà bạn thích khi còn bé, chỉ bởi vì có thể bạn sẽ chẳng tìm được công việc gì liên quan đến nó. 

Trích ffbsccn.wordpress.com 

Trong bài diễn thuyết của mình tại TEDTalks 2006, Robison đã nêu lên tầm nhìn của mình về nền giáo dục trong tương lai: “Tôi tin rằng niềm hy vọng duy nhất cho tương lai là thông qua một khái niệm mới về nhân sinh học, khái niệm mà trong đó chúng ta bắt đầu cải tổ lại quan niệm của chúng ta về khả năng dồi dào của con người. Hệ thống giáo dục của chúng ta đã định hướng suy nghĩ của chúng ta theo hướng bóc lột Trái Đất: dành cho những tiện nghi nhất đinh. Và trong tương lai, điều đó sẽ không đúng nữa. Chúng ta phải nghĩ lại những nguyên tắc gốc rễ mà dựa trên đó chúng ta đang dạy dỗ thế hệ trẻ.”

Xin được trích dẫn lại câu nói từ bài trước:“Chúng ta phải tiến tới một mô hình đặt nền tảng thiên về những tính chất của nông nghiệp. Ta phải nhận ra rằng vun trồng con người không phải là một quá trình cơ khí, mà là một quá trình sinh học, không thể đoán trước được sản phẩm của nó; tất cả những gì bạn có thể làm, giống như một nông dân, là tạo ra điều kiện để con người phát triển.”

“Có thể chúng ta không được chứng kiến tương lai vài chục năm nữa xã hội sẽ như thế nào. Nhưng những đứa trẻ này thì có thể. Vì vậy nhiệm vụ của chúng ta là, hãy giúp đỡ chúng làm được điều gì đó có ích” - Ken Robinson.

Nguồn: TED.com

Thực hiện bởi: MrThinker